काठमाडौं, (ससं) । पछिल्लो समय प्रथमिक शेयर (आईपीओ) भर्नेहरुको संख्या उलेख्यरुपमा बढ्दै गएको छ । आईपीओमा लगानी गर्न कतिपयलाई बोनस र हकप्रद शेयरको बारेमा जानकारी हुुँदैन । बोनस शेयर कसरी प्राप्त हुन्छ ? हकप्रद शेयर भनेको के हो भन्ने सामान्य जानकारी पनि नहुुनेहरु अहिले शेयर बजारमा लगानी गर्नतर्फ आकर्षित भएका छन् । हो यी नै सामान्य कुराहरुको बारेमा हामीले जानकारी दिँदै छौं ।
कम्पनीको बचत वा जगेडा कोषलाई पुँजीकरण गरी विद्यमान सेयरधनीहरुलाई लाभांशको रुपमा दिइने थप सेयरलाई बोनस सेयर वा स्टक डिभिडेन्ड भनिन्छ । विद्यमान सेयरधनीहरुको खरिद गर्ने पहिलो हक हुने गरी उनीहरुलाई समानुपातिक रुपमा सेयर बिक्री गर्न जारी गरिने थप सेयरलाई हकप्रद सेयर (राइट सेयर) भनिन्छ ।
बोनस शेयरका लागि शेयरधनीले पैसा तिर्नु पर्दैन । साधारण शेयरजस्तै बजार मूल्यमा यसको कारोबार हुन सक्छ । बोनस सेयर प्राप्त गर्नेले सरकारलाई कर तिर्नुपर्छ ।
हकप्रद सेयरका लागि सेयरधनीले पैसा तिर्नु पर्छ । साधारण सेयरजस्तै बजार मूल्यमा यसको कारोबार हुन सक्छ । बोनस सेयर र हकप्रद सेयर बाँडी सकेपछि कम्पनीको बजार शेयर मूल्यमा समायोजन गरिने भएकाले मूल्य घट्न सक्छ ।